با شروع فصل پاييز سوالات زيادي در خصوص لزوم تزريق واكسن آنفولانزا و چگونگي تزريق آن مطرح مي شود. آنفولانزا بيماري است كه به سرعت شيوع مي يابد و توسط سويه هاي مختلفي كه هر ساله تغيير مي كنند ايجاد مي شود به همين دليل است كه هر سال نياز به تزريق واكسن جديد است .

بيشترين زمان احتمال ابتلا به آنفولانزا ماه هاي مهر تا اسفند است. اگرچه برخي علائم بيماري سرماخوردگي و آنفولانزا مشابه هم است ولي اين واكسن در مقابل سرماخوردگي از ما محافظت نمي كند. واكسن آنفولانزا دو تا سه هفته پس از تزريق بر عليه سه سويه از ويروس ها محافظت مي كند بنابراين دقيقا قبل يا بعد از واكسيناسيون احتمال درگيري با سويه هاي بيماري زا وجود دارد.

بر اساس دستور سازمان بهداشت جهاني اولويت تزريق واكسن به اين ترتيب است: بيماران دياليزي و پيوند كليه، بيماران تالاسمي ماژور، بيماران كبدي شامل :سيروز و پيوند كبد، بيماران سرطاني كه تحت شيمي درماني يا راديوتراپي قرار دارند و در آخر پرسنل بهداشتي درماني.

تزريق واكسن در كساني كه سابقه واكنش الرژيك به مواد موجود در واكسن آنفولانزا را دارند مانند تخم مرغ، فرمالدهيد، جنتامايسين، كساني كه در زمان مراجعه براي تزريق واكسن تب يا عفونت حاد داشته باشند، كساني كه سابقه ابتلا به سندرم گيلن باره را داشته باشند و شير خواران زير 6 ماه ممنوع است.

واكسن هاي آنفولانزا در تمامي مراحل بارداري قابليت مصرف دارند.اطلاعات عمده تري در مورد بي خطري اين دارو در سه ماهه دوم و سوم نسبت به سه ماهه اول بارداري در دسترس مي باشد. همچنين واكسن آنفولانزا را مي توان در دوران شيردهي تجويز كرد.

واكسن آنفولانزا بايد در دوزي كه پزشك تجويز كرده به صورت داخل عضلاني يا زير جلدي عميق تزريق شود.

مانند تمام فرآورده هاي دارويي اين واكسن هم ممكن است در برخي از افراد موجب عوارض جانبي نظير سردرد، تعريق، درد عضلات، درد مفاصل، تب، ضعف، خستگي، سرخي و ورم و سختي محل تزريق شود كه اين عوارض معمولا طي يك تا دو روز بدون درمان برطرف مي شود.

عوارضي مانند تب بالا، تغيير در رفتار و هوشياري، كهير يل راش ها و ضايعات پوستي منتشره، گرفتگي و خشونت صدا و مشكلات تنفسي مانند سختي تنفس، ضبان قلب بالا و ضعف شديد بدني با رنگ پريدگي، حساسيت شديد و فوري در افرادي كه به تخم مرغ حساسيت دارند، احساس گيجي وخستگي، تورم اطراف چشم ها و لب ها، سندرم گيلن باره با علائم فلج بالا رونده ناشي از گرفتاري اعصاب محيطي، شوك انافيلاكتيك، اين عوارض از واكسن انفولانزا جدي است و بلافاصله بايد به پزشك مراجعه كرد.

همه‌ افراد به ‌ويژه افراد بالاي 65 سال و كودكان 3 تا 12 سال واكسن آنفلوآنزا را تزريق كنند. همچنين افرادي كه بيماري‎هايي نظير پرفشاري خون، ديابت، مشكلات ريوي و كبدي، نارسايي كليوي و كم‎خوني دارند و همه‌ي كساني كه به نوعي با داروهاي تضعيف كننده سيستم ايمني سروكار دارند بهتر است اين واكسن را تزريق كنند.

تزريق اين واكسن در كودكان زير 36 ماه به ميزان 2 دوز به فاصله 45 روز، تزريق مي‌شود كه هر دوز مصرفي براي اين كودكان، نصف دوز بزرگسالان است. همچنين براي كودكان 36 ماه تا 12 سال كه براي نخستين بار اين واكسن

را تزريق مي‎كنند، طي دو مرحله و با دوز كامل تزريق مي‌شود اما براي افراد بالاي 12 سال فقط يك ‌بار تزريق مي‎گردد.

بسياري از افراد جامعه نيازي به مصرف واكسن آنفلوآنزا ندارند مصرف اين واكسن در اطفال و افرادي است كه نقص ايمني داشته و يا افراد مسني كه بيماري‌هاي زمينه‌اي مانند آسم دارند همچنين بيماران سرطاني نيز مي‌توانند جهت افزايش ايمني بدن در برابر سرماخوردگي از اين واكسن استفاده كنند.

در شرايطي قرار داريم كه با محدوديت‌هاي ارزي مواجه‌ايم و ميزان عرضه و تقاضاي واكسن آنفلوآنزا با يكديگر همخواني ندارد و اين در حالي است كه اغلب متقاضيان اصلا نيازي به استفاده از اين دارو ندارند.

عمدتا پس از فصل سرما كسي تمايل به مصرف واكسن آنفلوآنزا ندارد مگر افرادي كه به جاهاي پر ريسك مانند حج مي‌روند.

اين نكات را در مورد واكسيناسيون آنفلوآنزا را به ياد داشته باشيد:

1- واكسن تزريقي آنفلوآنزا حاوي ويروس كشته ‌شده است. استفاده از اين واكسن پس از شش ماهگي مورد تاييد قرار گرفته است.

2- واكسن استنشاقي آنفلوآنزا به صورت اسپري بيني از ويروس ضعيف ‌شده ساخته شده است و براي افراد بين 2 تا 49 سال مورد تاييد قرار گرفته است.

3- اين واكسن براي كساني كه قبلا نسبت به آن حساسيت نشان داده اند، توصيه نمي ‌شود.

4-تقريبا دو هفته پس از زدن واكسن، بدن شما پادتن‌ هايي توليد مي‌ كند كه براي محافظت در برابر آن گونه‌ي خاص ويروس آنفلوآنزا مورد نياز هستند.

5- فصل شيوع آنفلوآنزا معمولا از مهر تا ارديبهشت به طول مي ‌انجامد. بهترين ماه‌ها براي واكسيناسيون آنفلوآنزا مهر و آبان است، اما بعد از اين زمان هم مي ‌توان واكسن زد.

6- شما با زدن واكسن تزريقي آنفلوآنزا، آنفلوآنزا نمي ‌گيريد، اما عوارضي جزئي مانند تورم، تب خفيف و درد بدن ممكن است رخ دهد.

7- همين مسئله در مورد واكسن استنشاقي هم صادق است و تنها ممكن است اثرات جانبي جزئي به صورت آبريزش بيني، سردردو گلودرد خفيف بروز كند.

8- طبق توصيه پزشكان، نيازي نيست كه همه افراد از اين واكسن‌ استفاده كنند، بلكه افراد با بيماري ‌هاي خاص يا سالمندان بيش از سايرين به استفاده از اين واكسن‌ نياز دارند.

9- بر پايه تحقيقات انجام شده اين واكسن از ابتلا به آنفلوانزا جلوگيري مي‌ كند، اما تاثير چنداني بر مرگ و مير ناشي از اين بيماري ندارد. اين در حالي است كه در گذشته تصور مي ‌شد واكسن سرماخوردگي تا 50 درصد مرگ ناشي از بيماري آنفلوانزا را كاهش مي ‌دهد.

10- توصيه مي‌ شود كه در مورد تزريق اين واكسن، حتما با پزشك متخصص مشورت شود؛ براي مثال افرادي كه به تخم ‌مرغ حساسيت دارند، حتما بايد براي تزريق اين واكسن تحت آزمايش و بررسي قرار گيرند.